Gisteravond manifesteerde een luidruchtige groep jong volk zich al op de hangplek tegenover het redactielokaal. Maar vanavond barsten de eindexamenfeesten pas goed los.

Met enige schroom laat ik de twee foto's zien die ik van mijn eigen eindexamenfeest heb overgehouden. Pijnlijk wordt duidelijk hoe lang geleden dat plaatsvond.

Op de bovenste foto is aan mijn doorzakkende benen te zien dat ik niet kan dansen. Alle klasgenoten leerden de foxtrot dansen - mijn ouders vonden dansles te duur.
Hooguit twee leerlingen beheersten het jiven (een voorloper van de rock&roll).

Ik hou mijn dame ook duidelijk verkeerd vast, met mijn arm krampachtig onder haar oksel gestoken. En ik durf mijn hand niet gestrekt op haar rug te leggen. Ook zij weet zich geen raad, ze grijpt me aan mijn mouw vast. Een arm om mijn schouders? Als ze had gewild, had ze er niet bijgekund.

Op de onderste foto bevestig ik (rechtsboven) een ballon aan mijn voet. Tijdens het ballondansen moest je de ballon van een ander paar proberen kapot te trappen - een spelletje waarmee je nu nog alleen op kleuterpartijtjes kunt aankomen.

Van die feestjes herinner ik me de opwinding vooraf en de eenzame fietstocht terug naar huis.

Donderdag vroeg ik me af of er op middelbare scholen nog eindexamenstunts plaatsvinden. Nou en of! Die zijn nu op YouTube te zien.

Ik met m'n brave 'bootjes te water laten'...
Moet je kijken hoe ze dat op het St.-Odulphuslyceum in Tilburg aanpakken.

Nog even en de schooltassen hangen uit de ramen en de feesten breken los.

Organiseren de eindexamenkandidaten nog steeds Een Stunt, waarmee ze afscheid nemen van de school?
Toen ik eindexamen deed was dat een beginnend fenomeen.

Op foto 1 zien we de eindexamenleerlingen verzameld aan de rand van de vijver achter onze school. Die lange lijp links op de voorgrond in dat donkere corduroy jasje is uw hoofdredacteur en ik overhandig iets officieels aan meneer Degens, een zeer populaire leraar.

Iedereen draagt een hoofddeksel - de matrozenpetjes zijn in de meerderheid.
Via het houten staketsel moest meneer Degens papieren bootjes te water laten. Meer weet ik er niet bij te vertellen.
Waarom? En wat was De Stunt of grap van de gebeurtenis?

Gezien mijn prominente plaats op de voorgrond, ook op foto 2, ben ik bang dat ik het ben geweest die iets heel braafs had verzonnen.

Een jaar later kondigden zich met De Stunt woeliger tijden aan.
De eindexamenleerlingen hadden 's ochtend vroeg de hekken die toegang gaven tot het schoolplein hermetisch afgegrendeld met dikke kettingen en grote sloten waarvan men de sleutels in de vijver had gegooid.

(Zie ook het dossier Eindexamentijd in de linkerbalk)

Een klachtenlijn? Hadden we niet van gehoord.
Ook van medeleerlingen heb ik nooit een klacht over het eindexamen gehoord.

Het was een onbestaanbare gedachte dat op een eindexamen iets aan te merken zou zijn.

Ja, als er een klachtenlijn zou zijn geweest, hadden we zeker klachten gehad.

Dit is een vel kladpapier, dat je mocht gebruiken tijdens je eindexamen (Ik kom om in de bewaarde papieren!)
Mijn naam staat rechtsboven en ik herken mijn handschrift, maar waar de berekeningen op slaan... Is het wiskunde, natuurkunde?

In de 3e klas HBS had ik het romantische idee scheikunde te gaan studeren. Dus koos ik voor de b-richting. Twee jaren van verschrikkelijk ploeteren volgden. Met veel pijn, moeite en bijlessen sloeg ik me door de algebra en trigoniometrie heen.
Na het eindexamen, dat ik met de hakken over sloot haalde, besloot ik Nederlands te gaan studeren - een nog romantischer idee (het misverstand de hele dag met poëzie bezig te kunnen zijn).

In de afgelopen veertig jaar heb ik nimmer meer een wiskundig probleem onder ogen gekregen. Ik ben er zelfs allergisch voor geworden. Als ik tijdens de tv-quiz Klassenwerk wel ?s meedoe, zap ik haastig weg als er een ?Jan gaat van A naar B?-som moet worden gemaakt.

Al die nutteloze kennis ligt nog ergens opgeslagen in mijn hoofd.
Of zijn die geheugenhokjes vol berekeningen intussen geleegd, of afgebroken?

Ik had in die twee weggegooide jaren ook kunnen leren timmeren, schoenlappen, nettenboeten, metselen, bollenkweken, of banketbakken.
Ja, dat laatste had ik willen kunnen. Dan ging ik nu naar bed, want ik moest morgenochtend om vijf uur op om tweehonderd amandelgondels te bakken.

Mijn boekenlijst Nederlands zat vier en veertig jaar opgeborgen in een vergeten klapper. Vanmorgen vond ik hem terug, na een uur graafwerk in een overvolle kast.
Ik deed eindexamen HBS-b.

Zo te zien vormen de eerste tien nummers verplichte kost; de gekozen boeken reiken keurig van de Middeleeuwen tot 1900.
Veel van de inhoud is niet meer paraat. Als ik nu zou worden geëxamineerd over Roskam van Vondel, kwam ik niet verder dan een gehakkeld: 'Eh... eh... een satirisch hekeldicht? Maar ik weet het niet zeker.'

In de volgende twaalf boeken moet de eigen keuze een grote rol hebben gespeeld.
Bij de helft van de titels bekruipt me een lichte gêne (Claes, Timmermans, Lampo, Coolen, Van der Veen, Defresne). Waarom las ik die, nu vergeten boeken? Ik kan het niet bedenken.

Bij de overige zes tel ik een paar titels waarmee ik voor de dag kan komen.
De bende van de Stronk- surrealistische novelle van Van Ostayen.
Tussen de regels, de essays van Rodenko over experimentele poëzie.
Van het Reve, niet gebruikelijk op een toenmalige boekenlijst.
Maar De Jongen met het mes van Remco Campert op je lijst plaatsen was een daad van verzet. De leraren Nederlands vonden het nieuwlichterij, nog lang niet rijp voor een eindexamen.
Ze hadden het zelf niet gelezen, dus wat moesten ze erover vragen?

Toch zijn die gênante zes van de lijst het interessantst. Als ik echt iets over mezelf te weten wil komen, moet ik die herlezen.