Vrijdag neemt dr. Jan Stroop, hoofddocent Nederlandse Taalkunde, afscheid van de Universiteit van Amsterdam.
Stroop signaleerde in 1998 het Poldernederlands. Vijf jaar later is hij ervan overtuigd dat deze uitspraak van de Nederlandse taal, die vooral door ?jonge, hoogopgeleide vrouwen? werd geïntroduceerd, het ABN definitief zal verdrijven.
Fragment van de site over het Poldernederlands:
?Wat is Poldernederlands?
Het Poldernederlands kenmerkt zich door een verwijding van de diftongen (tweeklanken: ei, ui en au). Dat wil zeggen dat de stand van tong en onderkaak lager is dan bij de diftongen van het ABN. Een wijdere mond dus. Het opvallendst is de uitspraak van de ei/ij, die een aai wordt: aardappelen met rozemaraain en taaim. Dezelfde soort verschuiving die de ei/ij vertoont, verschijnt ook in andere tweeklanken. Ui als in huis wordt au, zo ongeveer als in het Engelse house: de vaulnis staat bauten. Ook de ou/au van zout en rauw verwijdt zich, die wordt een aau: aaude vraauwen.?
Ik ben geen taalwetenschapper - ik weet dus niet of het elders is gesignaleerd, maar mag ik wijzen op een ander soort Nederlands? Het wordt ook gesproken door jonge, hoogopgeleide vrouwen, maar wordt gekenmerkt door mondsluiting in plaats van mondverwijding.
De spreekster ontbloot boven- en ondertanden in een permanente glimlachstand van de mond en tijdens het spreken wijken boven- en ondergebit nauwelijks uit elkaar. De ontsluiting bedraagt enkele millimeters.
Een duidelijk voorbeeld: Femke Halsema. Maar ik hoor het ook bij de vele jonge, hoogopgeleide vrouwen, waar ik beroepshalve mee te maken heb.
Gisteren zag ik een TV-documentaire over een fotografe, die de mond tijdens het spreken geheel gesloten hield. Met het TV-geluid in de hoogste stand en één hand achter het oor, lukte het me niet iets van het gesprokene te verstaan.