Het indrukwekkendste monument ter herdenking van oorlogsslachtoffers bevindt zich op internet, weet ik nu.
Ik bezocht het enkele dagen geleden en het laat me sindsdien niet los. Ik vond het een schokkende ervaring.
Schokken - ja, dat kan nog steeds, na zestig jaar.

?Het Digitaal Monument voor de Joodse Gemeenschap in Nederland is een Monument op internet om de herinnering levend te houden aan alle mannen, vrouwen en kinderen die tijdens de Duitse bezetting als joden zijn vervolgd en die de Sjoa niet hebben overleefd.

Voor ieder van hen staan in het Monument basisgegevens zoals naam en voornaam, plaats en datum van geboorte, sterfdatum en sterfplaats en het adres waar ze woonden. Van velen is bovendien het gezinsverband waarin ze leefden bekend.?

Door de Uitleg te lezen, begreep ik dat je straatnamen kunt invoeren, waarna wordt aangegeven op welke adressen de bewoners hun huis zijn uitgezet en afgevoerd.
In veel gevallen wordt ook een inboedellijst getoond van achtergebleven, in beslag genomen huisraad.

En zo kwam ik er voor het eerst achter dat in de straten rondom mijn ouderlijk huis families woonden, die in 1942/43 het bevel hebben gekregen te vertrekken; die op transport werden gesteld en vermoord in de kampen.

In de eigen Parsifalstraat niemand, maar in de Lohengrinstraat, de Verdistraat, de Thorbeckelaan, de Pippelingstraat.... Bijna in elke straat zijn op een dag families, echtparen, alleenstaanden verdwenen.
Ik wist het niet en ik heb het me nooit gerealiseerd.
Het is een cliché, maar zo werkt het wel: ?de oorlog komt ineens heel dichtbij?.
Alsnog, na zestig jaar.

Ik heb er mijn ouders nooit over horen spreken. Ze kenden de getroffen mensen waarschijnlijk niet. En ik kan ook niet meer vragen of ze gezien hebben hoe de mensen bepakt en bezakt uit hun huizen werden verdreven, of dat er over gesproken werd.

En dan schaam ik me als ik me erop betrap graag verhalen te willen vertellen over de ?belevenissen? van een kleuter in oorlogstijd.
Ja, in de hongerwinter is het daar in dat buurtje aan de rand van Den Haag precair geweest.
Maar de ergste gebeurtenissen hadden toen al plaatsgevonden.