Tot in de eindexamenklas toe, voerde onze leraar Nederlands zijn eigen onderwijsprogramma uit: alle uren vulde hij met voorlezen.

Hij had niet zo?n mooie stem, vond hij zelf, dus liet hij het voorlezen aan een leerling over.
Omdat ik op een toneelclub zat en veel voordroeg en toneelspeelde, werd ik uitgekozen - ik heb vele uren staan voorlezen.
?Vraag of je erbij mag zitten?, zei mijn moeder, die zag hoe moe ik na twee uur voorlezen thuiskwam.
Voortaan mocht ik op het podiumpje voor de klas achter zijn tafel op zijn stoel zitten.

Met welke boeken liet hij ons zo verplicht kennismaken?
Met het nieuwste van het nieuwste. Ik herinner mij de verhalen van Remco Campert en de romans en verhalen van W. F. Hermans. En ik mocht verhandelingen houden over de Experimentelen (waarbij ik de essays uit Paul Rodenko?s bundel ?Tussen de regels?, op mijn manier navertelde).

Onze leraar Nederlands ging zijn boekje ver te buiten. Toen de examens naderden ging hij stug door met de voorleesuren. Wel moesten we driemaal na schooltijd nablijven, zodat hij ons zo?n honderd vragen over literatuur kon dicteren. Met de antwoorden! En de verzekering dat hij tijdens het mondelinge examen uitsluitend uit die vragenlijst zou putten. Hij hield zich aan die afspraak en wij haalden uitstekende cijfers.

Ik heb op internet naar hem gezocht en ik vond hem op een klassenfoto uit 1967. Niet de mijne, ik was al tien jaar van school af.
Daar staat hij, achteraan, dat kleine hoofdje, dat is ?m: meneer Oskam.
Van de leerlingen van toen met wie ik nog contact onderhoud, weet ik, dat ze allemaal zijn blijven lezen.
Het is, vrees ik, al jaren te laat om hem te bedanken.

Er valt niet aan te ontkomen: iedereen die vanavond naar Nederland 3 kijkt, zal zich namen en beelden van eigen leraren voor de geest halen.